Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Wieże widokowe Jeleniej Góry

Ivo Łaborewicz
  Jelenia Góra ma chyba najwięcej wież widokowych wśród miast sudeckich. Najstarsza jest budowla w Maciejowej, dawnej wsi, przyłączonej do Jeleniej Góry w 1976 r.





 
Jelenia Góra ma chyba najwięcej wież widokowych wśród miast sudeckich. Najstarsza jest budowla w Maciejowej, dawnej wsi, przyłączonej do Jeleniej Góry w 1976 r. Ustawiono ją na wzniesieniu o wysokości 417 m n.p.m., na południe od wsi, w parku pałacowym, którego właścicielem w latach 1872-1891 był radca handlowy Emil Becker. Jego staraniem wzniesiono w okolicy kilka obiektów, w tym i interesującą nas wieżę widokową. Projekt budowli opracowała jeleniogórska spółka „Lange & Hoffmann” w maju 1874 r.

W roku następnym wieża została zbudowana. Dwie pierwsze kondygnacje wykonano z kamienia, a pozostałe trzy z czerwonej cegły. Budowla stanęła na planie kwadratu o bokach 5,96 m, a wspinała się na wysokość ponad 24 m. Na szczycie znajdował się blisko 6-metrowy maszt, na którym wieszano flagę państwową. Prawdopodobnie wywieszano ją – poza świętami państwowymi – wówczas, gdy wieża była otwarta. Jej opiekun mieszkał w pobliskim folwarku i poza dyżurami udostępniał klucze do wieży na życzenie turystów. Wejście na szczyt wiodło klatką schodową we wnętrzu wieży, zaczynającą się od I piętra. Na nie można się było dostać jedynie po schodach zewnętrznych. Dziś z wieży pozostała ruina bez schodów i dachu, z pustymi oczodołami okien. Można ją dostrzec wystającą ponad drzewami na południe od głównej drogi przebiegającej przez Maciejową.
Druga wieża stanęła na górze Sołtysiej, liczącej 434 m n.p.m., położonej w Jeleniej Górze-Cieplicach (dawnej ta część Cieplic zwała się Malinnikiem, niem. Herischdorf). Wybudowano ją w 1899 r., ale miejsce to od dawna było wykorzystywane jako znakomity punkt widokowy na Karkonosze i Kotlinę Jeleniogórską, zwłaszcza przez kuracjuszy cieplickiego zdroju. Pierwsza wieża, początkowo drewniana, stanęła tu podobno w 1808 r., tuż obok popularnej wówczas restauracji. Z czasem uległa zniszczeniu, a drzewa porastające wzgórze wyrosły na tyle, że przesłoniły cały widok. Ponieważ zaś sens odwiedzania tego miejsca i warunek istnienia znajdującej się tutaj gospody zależał niemal wyłącznie od możliwości podziwiana stąd widoków, kolejny właściciel, a był nim Schmidt, wzniósł w 1899 r. wieżę murowaną o wysokości 16 m. Zbudowana z czerwonej cegły na planie kwadratu, ma pięć kondygnacji, z których parter i I piętro są nieco szersze od pozostałych. Piątą kondygnację otaczał wysunięty taras widokowy. Na każdym piętrze były duże prostokątne okna. Wieża stoi do dziś, ale jest ruiną, bez dachu i z ułamkami schodów.
Trzecia z wież, w o wiele lepszym stanie technicznym, jest nadal popularna, mimo że drzewa przesłaniają większą część roztaczającego się z niej widoku. Mowa to o „Grzybku”, stojącym na Wzgórzu im. Bolesława Krzywoustego (375 m n.p.m.). Jej historia sięga 1891 r., kiedy to zrodziły się pierwsze plany wzniesienia w Jeleniej Górze wieży widokowej. Po wielu dyskusjach nad lokalizacją tego obiektu zdecydowano się na obecne miejsce i przystąpiono do zbierania funduszy. Loterie, zbiórki publiczne oraz wpłaty indywidualne pozwoliły na zgromadzenie odpowiedniej sumy dopiero w 1910 r.
Budową zajęła się jeleniogórska firma Paul Conrad & Co. Wieża o konstrukcji żelbetowej ma 35 m wysokości. Galerię widokową umieszczono 26 m nad ziemią. Wzniesiona na planie elipsy wieża zwęża się ku górze. W przyziemiu ma – w najszerszym miejscu – 8 m średnicy, a na galerii widokowej osiąga 6,5 m. W środku znajdują się kamienne, kręcone schody.
Wieżę otwarto uroczyście w maju 1911 r., jak podkreślano, dla uczczenia 800-lecia legendarnego wzniesienia w tym miejscu zamku przez polskiego księcia Bolesława III Krzywoustego. Sama wieża otrzymała jednak miano „Cesarskiej” (Kaiserturm) i stała się swego rodzaju pomnikiem cesarza niemieckiego Wilhelma. Mówiła o tym umieszczona nad wejściem tablica z podobizną cesarza.
Wieża od razu stała się jedną z największych atrakcji turystycznych Jeleniej Góry. Wspaniały widok na miasto, całą Kotlinę Jeleniogórską oraz Karkonosze przyciągał tłumy spacerowiczów i turystów, a także gości znajdującej się nieco poniżej restauracji. Niestety, już wówczas miejsce to upodobali sobie chuligani. Ustronne położenie wieży i brak nad nim stałego dozoru sprzyjały różnym aktom wandalizmu.
Po wojnie wieża przechodziła różne koleje losu, ale jej mocna konstrukcja oparła się wszystkiemu. Można na nią wejść bez problemów i obaw, że coś się zawali. Sama wieża zniknęła jednak pomiędzy konarami drzew, które zasłaniają część wspaniałego stąd widoku.
Przy okazji wież widokowych Jeleniej Góry należy wspomnieć o wieży zamku Chojnik. Wykorzystywana jest ona bowiem co najmniej od końca XVIII w. jako typowa turystyczna wieża widokowa. Jej położenie na górze wznoszącej się 627 m n.p.m., a wypiętrzonej nad Kotliną Jeleniogórską na 200 m, sprawia, iż jest to jeden z najlepszych punktów widokowych w kotlinach Sudetów Zachodnich. Wieża liczy ok. 23 m, a wzniesiono ją w XIV w. wraz z Górnym Zamkiem. Od kilku lat ma odrębne, bardzo atrakcyjne wejście, wiodące wzdłuż murów zamkowych.
Jeleniogórskie wieże widokowe w większości stoją opuszczone, zapomniane i zdewastowane. Władze miejskie, dążące do uatrakcyjnienia oferty turystycznej Jeleniej Góry, już zainteresowały się nimi. Jeśli uda się zgromadzić odpowiednie fundusze, być może niektóre z nich odzyskają swą dawną świetność.


emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Jak globalne ocieplenie zmienia wakacyjne trendy?

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na dolnoslaskie.naszemiasto.pl Nasze Miasto